"Onze voetafdruk is schadelijker dan de populatiegroei" 

Volgens het CBS heeft het geboortecijfer van Nederland dit jaar een lagere groei dan voorgaande jaren. “We moeten ons niet focussen op de populatie, die is nu juist aan het krimpen. De overconsumptie in het westen, dat is pas de boosdoener”, verklaart klimaatexpert Bart van den Hurk.

De gemiddelde moeder in Bangladesh heeft 2,5 kinderen, terwijl 50 procent van de Britten denkt dat het geboortecijfer op minstens vijf kinderen ligt, blijkt uit een enquête van Hans Rosling, inmiddels overleden hoogleraar. “Natuurlijk is overbevolking geen mythe, maar we zijn op het verkeerde taboe aan het focussen”, vertelt klimaatexpert Bart van den Hurk. “Onze westerse voetafdruk is veel schadelijker dan de populatiegroei, die zelfs aan het dalen is.” 

De armen betalen de hoogste prijs

De CO2-uitstoot van de rijkste 1 procent van de planeet is meer dan de dubbele uitstoot van de armste helft van de wereldbevolking, staat in het rapport van ontwikkelingsorganisatie Oxfam Novib. “Het vervelende is dat het overheidsbeleid zich fixeert op de economische groei, waardoor de klimaatrampen alleen maar verergeren. Vooral de armste in de ontwikkelingslanden leiden hieronder en moeten de hoogste prijs betalen”, aldus van den Hurk. Een Nederlander stoot gemiddeld 9,9 ton aan CO₂ per jaar uit, terwijl een gemiddelde Ethiopiër bijvoorbeeld op 0,1 ton CO₂ zit, meldt het rapport van Oxfam Novib. 

“Het klimaat verandert en brengt ernstige gevolgen met zich mee, daar kunnen we niet meer onderuit"

 

Er wordt geschat door de Verenigde Naties (VN) dat er in 2050 9,8 miljard mensen op de wereld zullen zijn en dat daarmee het grootste aantal mensen op aarde is bereikt. Volgens de nieuwe modellen van de VN zal de wereldbevolking dalen naar 8,7 miljard mensen in 2100, door de beschikbaarheid van voorbehoedsmiddelen en het scenario waar meer vrouwenonderwijs wordt gegeven, wat dus samenhangt met de uitspraak van de klimaatexpert. “We moeten ons focussen op de grootste vervuilers om het probleem aan te pakken. De overheid moet hardere eisen stellen voor bedrijven om de CO2-uitstoot terug te dringen”, verkondigt van den Hurk. "Daarnaast moeten we per individu inzien hoe verwend we af en toe zijn en dat die ene extra telefoon of extra auto helemaal niet nodig is." 

Optelsom 

Toch blijft voorzitter Jan van Weeren van Stichting Tien Miljoen sceptisch over dit vraagstuk. Of het nou corona, klimaatverandering of natuurvernietiging is, volgens hem is overbevolking de fundamentele oorzaak van elke crisis. “Als we nu ineens vier miljard mensen op aarde hebben en nog steeds zoveel consumeren als dat we nu doen, heeft het inderdaad geen zin om de populatie te verkleinen. Echter moeten we niet vergeten dat het allemaal samenhangt en dat een mens acht keer zo vervuilend is dan met het vliegtuig gaan. Hoe meer mensen, hoe meer ruimte en grondstoffen we nodig hebben, hoe meer afval we daarbij produceren en hoe schadelijker het is voor onze planeet”, legt Van Weeren uit.

“Het klimaat verandert en brengt ernstige gevolgen met zich mee, daar kunnen we niet meer onderuit. De stijgende populatie speelt hier een mega rol in en kunnen we niet vermijden. We moeten ons dus zowel op de bevolking als op de voetafdruk richten.”, concludeert Van Weeren.